ανάκληση χρήσης νεονικοτινοειδών

Πρόταση της Κομισιόν για ανάκληση χρήσεων των νεονικοτινοειδών εντομοκτόνων προκαλεί αναστάτωση (11/2/2013 14:05)

Προσωρινή διετή ανάκληση ορισμένων χρήσεων για τα νεονικοτινοειδή εντομοκτόνα (των χημικών ουσιών clothianidin, imidacloprid and thiamethoxam) πρότεινε στις 31 Ιανουαρίου 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με το σκεπτικό ότι πρέπει να εξεταστεί λεπτομερώς αν πράγματι επηρεάζουν τις μέλισσες. Είχε προηγηθεί σχετική γνωμάτευση της EFSA ότι η χρήση ενέχει κάποιους κινδύνους αλλά και ότι χρειάζεται περαιτέρω μελέτη το θέμα. Οι χρήσεις που θα ανασταλούν αφορούν την επένδυση σπόρων σποράς για εαρινές καλλιέργειες στις οποίες έλκονται οι μέλισσες (π.χ. βαμβάκι, καλαμπόκι αλλά όχι ζαχαρότευτλα). Η πρόταση δεν περιλαμβάνει αναστολή χρήσης για επενδύσεις σπόρων σποράς σε φθινοπωρινές καλλιέργειες, ούτε για ψεκασμούς και ειδικά για τη φετινή περίοδο προβλέπεται να εξαιρεθεί το καλαμπόκι. Η πρόταση αυτή της Επιτροπής ικανοποιεί παλαιότερο αίτημα των μελισσοκόμων αλλά δημιουργεί αβεβαιότητα στους καλλιεργητές για τη νέα περίοδο.
Εν τω μεταξύ στη χώρα μας ενόψει της έναρξης της σποράς των εαρινών καλλιεργειών επικρατεί αβεβαιότητα μεταξύ των καλλιεργητών για το τι θα ισχύσει φέτος. Η ίδια η Επιτροπή δεν προβλέπει ότι η διαδικασία για την λήψη της απόφασης ανάκλησης να έχει ολοκληρωθεί πριν από τον Ιούλιο. Κύκλοι, που γνωρίζουν καλά τα πράγματα, πιστεύουν ωστόσο ότι δεν είναι δυνατόν να παρθεί απόφαση φέτος.
Αντιδράσεις υπάρχουν σε εταιρείες όπως η Bayer (δείτε στην συνέχεια την ανακοίνωσή της σχετικά με το θέμα) οι οποίες θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα επηρέαζε όχι μόνο την απόδοση της παραγωγής των αγροτών αλλά θα αύξανε τη χρήση και το κόστος των εναλλακτικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων στους αγρότες, αυξάνοντας τον κίνδυνο της ανθεκτικότητας των εντόμων και βρίσκει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αδικαιολόγητη.

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρει:

Τον Απρίλιο του 2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την EFSA να πραγματοποιήσει αναλύσεις για 3 φυτοφάρμακα (νεονικοτινοειδή) με αφορμή άρθρα στο «Science» σύμφωνα με τα οποία ίσως αυτά τα φυτοφάρμακα να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά των μελισσών και την αναπαραγωγή τους.
Τον Ιανουάριο του 2013, η EFSAδημοσίευσε την ανάλυσή της καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν αρκετές ανησυχίες.
Στις 28 Ιανουαρίου, Υπουργοί Γεωργίας των κρατών μελών (Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας), συνεδρίασαν στις Βρυξέλλες με την συμμετοχή και του Ευρωπαίου Επιτρόπου για την Υγεία κ. Tonio Borg. Ο Επίτροπος ανακοίνωσε ότι μετά την έκθεση της EFSA σχετικά με τις επιπτώσεις 3 νεονικοτινοειδών στις μέλισσες, ήρθε η ώρα για μια «ταχεία και αποφασιστική δράση» και πρόσθεσε ότι ο ίδιος ήταν έτοιμος να καταθέσει μια «σειρά φιλόδοξων νομοθετικών μέτρων».
Στις 31 Ιανουαρίου, πραγματοποιήθηκε μια πρώτη συζήτηση με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών σχετικά με τα συμπεράσματα της EFSA, στο πλαίσιο της μόνιμης επιτροπής για τα φυτοφάρμακα.
Τα ακόλουθα μέτρα προτάθηκαν από την Επιτροπή για συζήτηση με τα κράτη μέλη:
1) Τροποποίηση των όρων της έγκρισης των 3 φυτοφαρμάκων (clothianidin, thiametoxam και imidacloprid), προκειμένου να περιοριστεί η χρήση μόνο στις μη ελκυστικές καλλιέργειες για τις μέλισσες και για τα χειμερινά σιτηρά (αφού η έκθεση στη σκόνη κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου δεν θεωρείται ένα σημαντικό θέμα).
2) να απαγορεύουν την πώληση και τη χρήση "επενδυμένων σπόρων" με αυτά τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που περιέχουν τις εν λόγω δραστικές ουσίες. Η διάταξη αυτή δεν θα ισχύει για επεξεργασία σπόρου φυτών μη ελκυστικών για τις μέλισσες και για σπόρους χειμερινών σιτηρών.
3) Και τα δύο μέτρα που αναφέρονται στα σημεία 1) και 2) πρέπει να εφαρμοστούν το αργότερο έως την 1η Ιουλίου 2013. Αυτό δεν θα επηρεάσει την σπορά του αραβόσιτου.
4) Επανεξέταση των δύο μέτρων από την Επιτροπή μετά από 2 χρόνια.
5) Περιορισμό της χρήσης σε επαγγελματίες χρήστες (απαγόρευση των πωλήσεων για ερασιτεχνικές χρήσεις).
Τι θα συμβεί τώρα; Επόμενα βήματα:

• 7 Φλεβάρη του 2013: η Επιτροπή συναντήθηκε με τη συμβουλευτική ομάδα για την τροφική αλυσίδα προκειμένου να συζητήσουν τις δράσεις που προτείνονται από την Επιτροπή.
• 25 Φλεβάρη 2013: μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων από όλες τις χώρες της Ε.Ε. θα ψηφίσει επί των προτάσεων.
• Προβλέπεται ότι οι νέοι κανόνες θα ισχύσουν από 1ης Ιουλίου 2013»

Δείτε εδώ την πρόταση της Επιτροπής στην αγγλική γλώσσα

Για το θέμα η BAYER HELLAS αναφέρει:

Αυξανόμενη ανησυχία για μια ακόμη ανάκληση την οποία η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει

Η Καλλιέργεια υγιών καλλιεργειών είναι μια πρόκληση: το κλίμα και το περιβάλλον που επιτρέπει στους γεωργούς να καλλιεργήσουν μια σχετική αφθονία οικονομικά προσιτών ειδών διατροφής υψηλής ποιότητας, είναι ευνοϊκά για μια ευρεία ποικιλία εχθρών και ασθενειών που, αν αφεθούν ανεξέλεγκτα, έχουν τη δυνατότητα να καταστρέψουν τις καλλιέργειες στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη.
Ο έλεγχος των βλαβερών εντόμων είναι σημαντικός όχι μόνο από την άποψη της διασφάλισης της παραγωγής των τροφίμων, αλλά επίσης καθορίζει την επιβίωση των αγροτικών κοινοτήτων. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, όπου δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βρήκαν παρηγοριά στον τομέα της γεωργίας ως απόηχο της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα.
Τα εντομοκτόνα, όπως τα νεονικοτινοειδή, είναι απαραίτητα για τον έλεγχο αυτών των εντόμων, και μπορεί να συμβάλουν στη βελτίωση της προστασίας των καλλιεργειών και την παραγωγή τους, ενώ επίσης συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Είναι, επομένως, λυπηρό το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σήμερα μια διετή αναστολή αυτών των προϊόντων που περιέχουν νεονικοτινοειδή για τις καλλιέργειες που θεωρούνται ελκυστικές για τις μέλισσες, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων φρούτων και λαχανικών, καθώς και του βαμβακιού, καλλιέργειες που είναι σημαντικές στην Ελλάδα. Η Επιτροπή βάσισε την πρότασή της σε με μια πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), η οποία δημοσιεύθηκε στις 16 Ιανουαρίου, ακόμη και αν η ίδια η EFSA παραδέχθηκε ότι τα συμπεράσματά της περιείχαν ένα υψηλό επίπεδο αβεβαιότητας.
Αν τα νεονικοτινοειδή δεν ήταν πλέον διαθέσιμα, κάτι τέτοιο θα επηρέαζε όχι μόνο την απόδοση της παραγωγής των αγροτών αλλά θα αύξανε τη χρήση και το κόστος των εναλλακτικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων στους αγρότες, αυξάνοντας τον κίνδυνο της ανθεκτικότητας των εντόμων. Επίσης, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό θα είχε θετικό αντίκτυπο στην υγεία των μελισσών.
Η υγεία των μελισσών είναι ένα περίπλοκο θέμα. Υπάρχει συναίνεση ότι ο συνδυασμός διαφόρων παραγόντων εξακολουθεί να επηρεάζει την υγεία των μελισσών, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών παραγόντων, των παρασίτων και των ασθενειών. Ο πολλαπλασιασμός της δύσκολης σε αντιμετώπιση Bαροϊκής ακαρίασης (Varroa mite) θεωρείται η κύρια αιτία.
Μια μη αρμόζουσα απαγόρευση των νεονικοτινοειδών, με βάση τα μη καταληκτικά αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας, θα μπορούσε να έχει μια καταστροφική επίδραση σε μια ήδη εύθραυστη οικονομία εδώ στην Ελλάδα και θα μπορούσε επιπλέον να ανατρέψει το γεωργικό εμπορικό ισοζύγιο εις βάρος της Ελλάδας σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε από την Humboldt Forum of Food and Agriculture.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει τώρα την ευκαιρία να εκφράσει τη γνώμη της και να απορρίψει αυτές τις απερίσκεπτες προτάσεις που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στους Έλληνες παραγωγούς, καθώς δεν αναφέρουν τις βασικές αιτίες για την φθίνουσα υγεία των μελισσών σε όλη την Ευρώπη.

Πηγή agrotypos.gr